Tác giả: Pgs.Ts. Po Dharma
Công trình nghiên cứu khoa học với nhan đề Vương quốc Champa: Lịch sử 33 năm cuối cùng (1802-1835) đã diễn ra trong một thời gian cố định, đó là giữa năm 1802-1835. Việc giới hạn thời gian này có một nguyên nhân chính yếu: 1802 là năm lên ngôi của Nguyễn Ánh tại Huế với danh hiệu Gia Long, người đã có công tái lập lại cơ chế độc lập của Champa, một vương quốc đã bị xóa tên trên bản đồ vào thời kỳ chiến tranh giữa Tây Sơn và Nguyễn Ánh (1771-1802). Năm 1835 chỉ là niên đại đánh dấu sự suy tàn của cuộc khởi nghĩa cuối cùng do Ja Thak Wa lãnh đạo nhằm phục hưng lại Champa độc lập, sau khi vua Minh Mạng quyết định xâm chiếm phần lãnh thổ còn lại của vương quốc Champa vào năm 1832. Sự thất bại của cuộc vùng dậy do Ja Thak Wa lãnh đạo vào năm 1835 đã ghi lại một dấu ấn trong lịch sử một cách dứt điểm, đó là trận chiến cuối cùng của dân tộc Champa chống lại triều đình Huế sau ngày vương quốc Champa bị xóa tên trên bản đồ.
Đọc sách file PDF:
Vương quốc Champa lịch sử 33 năm cuối cùng
