Tác giả: Ts. Putra Podam
Công tác: Đại học Tây Nguyên; Đại học Công nghệ Malaysia;
Salam mikwa (mik wa) salam adei saai, salam abih anak Cam hu dalam Facebook.
Dahlak cih (wak) kadha ini pieh barei (brei) ka Cam drei thau, muk-kei Cam drei meng kal marai (mai) hu tuei Agama Islam blaoh nan salih tapa: Awal (Agama Awal) atau- hai lac (Bani Awal). Caong di meng ini tel ray hadei, anak tacaow, buel bhap Cam, ... khik wek adat cambat, khik wek panuec ndom saong akhar Cam.
ꨧꨤꩌ ꨟꨪꩀꨥ (ꨟꨪꩀ ꨥ) ꨧꨤꩌ ꨀꨕꨬ ꨦꨄꨰ, ꨧꨤꩌ ꨀꨝꨪꩍ ꨀꨗꩀ ꨌꩌ ꨨꨭ ꨕꨤꩌ Facebook.
ꨕꨨꨵꩀ ꨌꨪꩍ (ꨥꩀ) ꨆꨖ ꨁꨗꨪ ꨚꨳꨮꩍ ꨝꨣꨬ (ꨝꨴꨬ) ꨆ ꨌꩌ ꨕꨴꨬ ꨔꨮꨭ, ꨟꨭꩀꨆꨬ ꨌꩌ ꨕꨴꨬ ꨟꨮꩃ ꨆꩊ ꨟꨣꨰ (ꨟꨰ) ꨨꨭ ꨓꨶꨬ ꨀꨈꨟ ꨁꨧꨵꩌ ꨝꨵꨯꨱꩍ ꨗꩆ ꨧꨤꨪꩍ ꨓꨚ: ꨀꨥꩊ (ꨀꨈꨟ ꨀꨥꩊ) ꨀꨓꨮꨭ (ꨝꨗꨪ ꨀꨥꩊ). ꨌꨯꨱꩃ ꨕꨪ ꨟꨮꩃ ꨁꨗꨪ ꨓꨮꩊ ꨣꩈ ꨨꨕꨬ, ꨀꨗꩀ ꨓꨌꨯꨱꨥ, ꨝꨶꨮꩊ ꨞꩇ ꨌꩌ, ... ꨇꨪꩀ ꨥꨮꩀ ꨀꨕꩅ ꨌꨡꩅ, ꨇꨪꩀ ꨥꨮꩀ ꨚꨗꨶꨮꩄ ꨙꨯꩌ ꨧꨯꨱꩃ ꨀꨇꩉ ꨌꩌ.
Sau khi hai cuốn sách viết về “Agama Awal" đã được công bố rộng rãi cho cộng đồng Chăm Bani tham khảo, cuốn Kauthara2: “Bani Awal tôn giáo độc thần”, và cuốn Kauthara3: “Bani Awal Hồi giáo Champa”, và hơn trăm bài viết phản biện, lý luận và giải thích được đăng tải trên Báo Điện tử Kauthara và Facebook: Tin Tức Kauthara.
Hình 1. Bani Awal - Hồi giáo Champa, California - USA, 2021.
Từ quan điểm một số người trong cộng đồng Chăm cho rằng Bani là một tôn giáo của người Chăm do cha ông tổ tiên sáng lập? Bani là tôn giáo đa thần? Bani bị Chánh phủ Việt Nam xóa bỏ trong Căn Cước Công Dân (CCCD), một số đối tượng kích động đòi cho bằng được tôn giáo Bani, nhưng chính họ vẫn chưa hiểu Bani là gì? Bani xuất phát từ đâu? Bani là tiếng Chăm hay tiếng Ả Rập?
Bên cạnh đó, một số trí thức có trình độ cao, họ là giới tinh hoa Chăm nhưng lại nói năng bị mê sảng,... coi thường Hội đồng Sư cả (HĐSC), xem trời bằng vun, họ đi lấy chữ ký gửi Chính phủ xin cấp Danh mục tôn giáo Bani nhưng không dám ra mặt, thường xuyên kích động, lôi kéo bà con Chăm nhẹ dạ cả tin, hiền lành, thật thà,... để làm những điều sai trái mà chính họ hoàn toàn không biết.
Điều đáng tiếc nữa, người cầm đầu lôi kéo cộng đồng nhận tiền từ dự án Ấn Độ, từ nước ngoài đi đút lót một số Sư cả ở Ninh Thuận để lấy chữ ký làm bằng chứng công khai chống HĐSC, nhưng "Gru Văn Lâm Lú thì còn Gru Tuấn Tú khôn", nên bọn họ đã thất bại và chết trên lâm sàng.
Theo Ts. Putra Podam (địa linh nhân kiệt), thuật ngữ Islam, Bani, Awal, Ahier, ... đều là tiếng Ả Rập. Từ Bani trong tiếng Ả Rập tương đương chữ Agama/Ugama trong tiếng Sanskrit (Ấn Độ). Do đó Agama Awal đồng nghĩa Bani Awal và Agama Ahier đồng nghĩa Bani Ahier. Nghĩa là từ Bani là đạo dùng để kết hợp với danh từ để chỉ một tôn giáo như: Bani Islam (Agama Islam); Bani Awal (Agama Awal); Bani Catholic (Agama Catholic); Bani Hindu (Agama Hindu), …Nhưng nếu từ Bani không kết hợp với danh từ chỉ tôn giáo thì Bani có nghĩa là “đạo” của những tín đồ thờ phụng Thượng đế Allah và Bani chính là Islam (tôn giáo độc thần).
Quan điểm Bani là độc thần và Awal là tên hệ phái tôn giáo của giáo sĩ (Acar) mãi mãi không thay đổi. Do đó, Acar chỉ cầu nguyện (Salah, Salat, Solat, …) trong Thánh đường đối với thượng đế Allah. Acar không cầu nguyện (quỳ gối, chổng mong) cho bất cứ ông thần thánh (yang) nào khác.
Nhận thức được vai trò của giáo sĩ (Acar), tại Hội nghị Phan Thiết 13/11/2021, các giáo sĩ hai tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận đã thống nhất tôn giáo Hồi giáo (Agama Awal / Bani Awal) là hệ phái tôn giáo của dân tộc Chăm hiện nay với tên tổ chức: “Hội đồng Sư cả Hồi giáo (Bani)”. Cũng tại Hội thảo trực tuyến tại Hà Nội, do Ban Tôn giáo Chính phủ tổ chức dành cho các nhà nghiên cứu tôn giáo thì kết quả vẫn khẳng định tôn giáo mà người Chăm tiếp nhận từ xưa chính là Hồi giáo, mà người Chăm thường gọi: Awal (Agama Awal hay Bani Awal).
Vậy quan điểm của Ts. Putra Podam trong hai cuốn sách và trong các bài viết đã được sự đồng thuận cao trong cộng đồng Chăm, đặc biệt giới trí thức Chăm như: Ts. Phú Văn Hẳn, Ts. Bá Trung Phụ, Ts. Trương Văn Món, Ts. Basiron, NCS.Dominique Nguyen, … Hội đồng Sư cả Ninh Thuận – Bình Thuận, Sở Nội vụ, BanTôn giáo Chính phủ, các hội nghị, hội thảo và Đại hội nhiệm kỳ III 2021-2026 của HĐSC.
Hình 2. Ts. Putra Podam, một địa linh nhân kiệt Champa.
Tất cả Thánh đường (Mesjid / Magik) ở Bình Thuận - Ninh Thuận đều ghi chữ: Allah – Muhammad (Xem Kauthara.ORG). Đây thực sự là một minh chứng của Agama Champa mà tổ tiên đã để lại cùng với bao nền văn minh khác của Champa.
Hình 3. Thánh đường Bình Thắng (Mesjid / Magik haluw Panet), xây 1971 trên cổng ghi: "MESJID", tiếng Ả Rập nghĩa "Thánh đường".
Những quan điểm, ý kiến, trao đổi, tranh luận đồng thuận hay trái chiều của các bạn và độc giả đã giúp tôi có nhiều động lực trong nghiên cứu. Đặc biệt những ý kiến đồng thuận của Hội đồng Sư cả, trí thức và giới tinh hoa Chăm, Bô lão Chăm, Sở Nội vụ, Ban Tôn giáo Chính phủ và công văn của Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, sẽ là cơ sở để tôi tiếp tục khẳng định chân lý (chân lý không thuộc về số đông), giá trị của sự thật (trí thức phải nói lên sự thật) và gìn giữ tôn giáo, tín ngưỡng mà Champa đã tiếp nhận từ ngàn xưa.
Hình 4. Ts. Putra Podam và Ts. Basiron, khẳng định: giáo sĩ (Acar) của Agama Awal là Hồi giáo Champa.
Tôi rất mừng khi sự thật về quan điểm đúng đắn về tôn giáo được khẳng định, chánh đạo luôn thắng tà, … và tôi cũng rất vui mừng vì đề tài tôn giáo được đông đảo cộng đồng Chăm quan tâm, trao đổi một cách thẳng thắn. Qua tranh luận, trao đổi, tôi và đông đảo các bạn đọc sẽ mở mang thêm kiến thức về tôn giáo, văn hóa, truyền thống dân tộc trong hành trang cuộc sống của mình.
Cảm ơn tất cả các bạn và độc giả đã quan tâm đến đề tài tôn giáo, một đề tài luôn nhạy cảm và phức tạp này.
Phản biện đề tài tôn giáo TẠM KHÉP LẠI TẠI ĐÂY.
Đại hội nhiệm kỳ mới của Hội đồng Sư cả Hồi giáo Bani (Hồi giáo Awal) tại Bình Thuận, Ninh Thuận thành công tốt đẹp. Chúc các bạn và độc giả luôn dồi dào sức khỏe, công việc luôn thuận lợi, vạn sự như ý và tiếp tục đồng hành về các chủ đề văn hóa, dân tộc. Hẹn gặp lại các bạn và độc giả trong các chuyên mục trong thời gian tới.
Trân trọng./.
Hình 5. Tài liệu Hoàng gia Champa, California - USA, 2020.
Hình 6. Tiến sĩ Văn Ngọc Sáng Tổng biên tập Tập san Kauthara.org, đã gởi lẵng hoa chúc mừng Đại hội.