Note: Inra Sara viết: "Sao ta cứ mãi chiều Bà-Ni", "Hà cớ Chăm 'Ahier' cứ "Nô Lệ" Bà-Ni"
- Theo thuật ngữ tôn giáo thì: Bani (Hồi giáo, Islam).
- "Sao ta cứ mãi chiều Bà-Ni", ý Inra Sara: Sao Agama Ahier mãi chiều Agama Islam, [TA] ở đây là Ahier, vì Inra Sara là bên Ahier.
- "Hà cớ Chăm 'Ahier' cứ "Nô Lệ" Bà-Ni", ý Inra Sara: Sao Agama Ahier cứ "NÔ LỆ" Agama Islam (ngụ ý là AWAL).
----------
Bài viết của Inra Sara đăng ngày 25/3/2021 trên Facebook Inra Sara. Chỉ cần lướt qua tiêu đề bạn đọc sẽ giật mình và có thể đặt ra một vài câu hỏi cho Inra Sara.
Riêng Putra Podam khi đọc qua đành phải để lại vài dòng Phản biện gửi cho Inra Sara.
Từ khóa chính trong bài viết của Inra Sara là “Bà-Ni”, là chủ thể cần loại bỏ, cần tấn công, cần cải cách...? tại sao vậy Inra Sara, ông ghét Bani lằm hả? ông biết không, Bani là tổ tiên của ông đấy!
Bani là "đạo", nghĩa mặc định là Islam, là tín đồ thờ Allah, mà thành phần đại diện là giới giáo sĩ Acar (Po Gru, Imam, Katip, Acar) hệ thống này mọi người Chăm ai ai cũng hiểu (chỉ mình Inra Sara không hiểu? hay cố tình kích động?).
Còn “Ta”? Ta ở đây là ai? Ta ở đây chính là Inra Sara, vì Inra Sara muốn nhân danh đại diện cho tất cả tín đồ Ahier và hôm nay Inra Sara đã bộc lộ mục đích chia bè, chia phái tôn giáo để chống đối "Awal" (Hồi giáo). Đây cũng là âm mưu mà Inra Sara đã mở đòn tấn công trong bài viết đề nghị “Cải cách” về tôn giáo?
Mở cảnh Inra Sara viết: “Chiều, đúng lắm. Chiều quá quắt, đến không chịu nổi nữa, phải phản ứng.”
Vấn đề tôn giáo Chăm "Ahier- Awal" là vấn đề của Halau- Janang từ ngàn năm nay. Sao ngày nay Inra Sara lại gọi là CHIỀU..
và " Phải Phản ứng" ai phản ứng?
xem cách Inra Sara phản ứng?
Cảnh 2, Inra Sara đưa chuyện tôn giáo ra làm trò đùa, coi chuyện “mbeng pabe” Raja Nagar đầu năm, hầu cầu xin Đấng Allah ban bình an và thịnh vượng là cái trò hài, trò cười …đó là cách ứng xử của ông chồng người Chăm Ahier…không còn tôn trọng Allah nữa mà tự dọn mâm xuống ăn.
Đây là cách và cách kêu gọi cải cách tôn giáo của Inra Sara..
Cảnh 3, Inra Sara nêu: “Quan hệ Cham ‘Ahiêr Awal’, có nhiều điều tréo ngoe khó hiểu. Hà cớ Cham ‘Ahiêr’ cứ “nô lệ” Bà-ni? Là câu hỏi thường xuyên được đặt ra.”
Đọc đoạn này, Putra Podam, cho rằng Inra Sara đang tạo ra làn sóng để kêu gọi Ahier chống Awal hay Inra Sara cố tình không hiểu?
Nhắc lại cho Inra Sara sự tình như sau:
Sau thế kỷ 17, do tình hình xung đột tôn giáo trong xã hội người Chăm giữa Balamon và Asulam ngày càng phức tạp, do đó triều đại vua Po Rome quyết định hóa giải thành hai thuật ngữ mới mang tên: AWAL và AHIER, với ý nghĩa như sau:
AWAL: Là tín đồ Chăm Bani đã theo Asulam từ trước, từ thế kỷ thứ 9 cho đến thế kỷ 17 (triều đại Po Rome) nhưng vẫn tiếp nhận văn hóa bản địa Champa. Thuật ngữ Awal (gốc từ Ả Rập) có nghĩa là “đầu tiên, trước” để ám chỉ cho những tín đồ Chăm Bani đã theo Asulam từ nhiều triều đại trước cho đến triều đại vua Po Rome (1627-1651) và chỉ chấp nhận Po Allah Thượng đế, là Đấng Tối cao và Duy nhất. Vậy, từ AWAL chỉ xuất hiện từ thế kỷ 17, và Awal vẫn mang nghĩa chính là Asulam.
AHIER: Là người Chăm theo Ấn giáo thường gọi là Balamon, nhưng tiếp nhận nhiều nghi lễ mang yếu tố bản địa Champa. Thuật ngữ Ahier (gốc từ Ả Rập) có nghĩa là “muộn, sau” để ám chỉ cho người Chăm Balamon chấp nhận thờ thêm Po ALLAH sau khi thời vua Po Rome hóa giải. Po ALLAH xuất hiện trong cộng đồng Chăm Balamon không phải là Thượng đế Duy nhất mà là Ðấng Tối Cao đứng đầu trong danh sách các thần linh quan trọng khác của người Chăm Balamon ở Panduranga như Brahman, Vishnu, Shiva.
Thuật ngữ AWAL không làm thay đổi giá trị thực thể nội tại của Asulam, mà từ AWAL chỉ khẳng định thêm rằng tín đồ Chăm Bani đã theo Asulam và tôn thờ Allah từ trước (nghĩa người Chăm Bani đã theo Asulam từ trước triều đại Po Rome).
Trong khi thuật ngữ AHIER, có thay đổi giá trị nội tại trong tín đồ Chăm theo Balamon, bằng cách Po Rome đã dùng quyền lực yêu cầu tín đồ Chăm Balamon phải thờ thêm Allah của Asulam, nghĩa là Chăm Ahier (trước kia chỉ thờ Brahman, Vishnu và Shiva nay phải thờ thêm Allah của Asulam như một Đấng Tối Cao). Điều này chính vua Po Rome đã truyền đạo Asulam cho tín đồ Chăm Balamon và mong sau này tín đồ Chăm Balamon phải thay đổi nhận thức chỉ tôn thờ Đấng Allah Duy nhất, hay thờ phượng thêm Đấng Allah để cùng tín đồ Bani của Asulam giải quyết mâu thuẫn, xung đột tôn giáo ở Panduranga xưa.
Do tín đồ Ahier thờ Allah là Đấng tối cao, nên mọi cầu nguyện liên quan đến Allah hay tôn thờ Allah thì bên Ahier phải thỉnh giáo sĩ Acar bên Awal cầu nguyện để mời Allah chứng giám. Vì Acar là tín đồ trực tiếp thờ phượng Allah.
Những điều trên là do tổ tiên Chăm đặt ra, vương quyền Chăm để lại hàng ngàn năm nay hầu hàn gắn dân tộc, và mong dân tộc Chăm là một, tôn giáo Chăm là một, dù có thể thờ thần thánh hay bất kỳ ai, … nhưng Đấng tối cao phải là Allah. Đây là đặc trưng duy nhất chỉ có ở Champa.
Còn câu Inra Sara nêu: “Hà cớ Cham ‘Ahiêr’ cứ “nô lệ” Bà-ni?”. Ở đây là “adat cambat”, chứ không phải chuyện tào lao mà Inra Sara tuyên bố bừa bãi. Halau janang đang thực hiện đúng nhiệm vụ, vai trò và đúng giáo luật Chăm “Ahier- Awal”. Chứ không phải "AHier" và "Bani"
Inra Sara đại diện cho ai mà kích động “Hà cớ Cham ‘Ahiêr’ cứ “nô lệ” Bà-ni?”.
Nếu nói ông ta là một nhà Trí thức, ừ, không đúng vì ông ta chỉ học tới trung học, còn nói ông ta là nhà thơ …thì tạm nghe được...vì ông ta thích làm thơ bằng tiếng Việt.
Riêng về tôn giáo Chăm, chúng ta cần phải hiểu, phải thông lịch sử khoa học, lịch sử tôn giáo của Champa… chứ đừng nhìn nhận chiều dài lịch sử tôn giáo Chăm dưới gốc độ văn học nghệ thuật rồi phán lung tung.
Chuyện Halau Janang thì để Halau Janang lo, đừng tự xưng đại diện ông này ông nọ mà đòi cải cách tôn giáo hầu để làm xáo trộn cộng đồng Chăm, nghe rõ chưa Inra Sara. (Theo Putra Podam thấy chuyện tôn giáo thì Inra Sara luôn tuyên bố tầm bậy, hãy câm miệng lại cho dân Chăm nhờ).
Người Chăm ngày nay đã và đang tiếp cận cuộc sống thời đại @, thời đại 5 cộng (5+), không còn nặng nề phân biệt tôn giáo như xưa, mọi người đều có quyền bình đẳng, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo… Hãy để cho Chăm tôi được yên và bình yên.
Note: Inra Sara phán: "Chuyện Bani nhỏ như con thỏ" giờ thế nào rồi?
LINK: BÀI VIẾT LIÊN QUAN
3. Ts.Putra Podam: Phản biện Inrasara "vu khống Chính phủ Việt Nam xóa tôn giáo người Chăm"
4. Inrra Sara: Cải cách tôn giáo - Chưa đối thoại đã bỏ chạy - Block Putra Podam
5. Inra Sara Phản biện- Phản biện của phản biện với tựa đề: "Riêng Putra Podam"
6. Inrasara, lời phát ngôn của kẻ tâm thần
7. Hiện tượng nhà thơ Chăm Phú Trạm
8. Inra Sara - Phản biện của phản biện với chủ đề "Có một sinh linh Chàm bắt đầu làm khoa học như thế"
9. Trả lời Inra Sara về cái gọi: Tâm thư của Nguyễn Văn Tỷ
10. Phản biện InraSara về Po Ina Nagar
TIN TỨC
TS. PUTRA PODAM ỦNG HỘ HỘI ĐỒNG SƯ CẢ HỒI GIÁO ...