Po Klaong Haluw vị vua Hồi giáo (Islam)

Written by Putra Podam

In category Nghiên cứu

Mar 31, 2024, 9:55 PM

Lịch sử Champa hay Panduranga không có nhiều về Po Klaong Haluw, chúng ta tìm hiểu qua một số tư liệu:

- Theo biên niên sử Champa Sakkarai dak rai patao do Pgs.Ts. Po Dharma công bố, thì Po Klaong Halau (1567-1591 hay1579-1603), không có liên hệ thân tộc với vương triều Po Mahosarak (Ma-kha Trà-lộc), lên ngôi năm Thỏ, thoái vị năm Thỏ, trị vì 25 năm, đóng đô ở Bal Pangdurang (gần làng Chung Mỹ, Phanrang. Ðầu thế kỷ thứ 18, Bal Pangdurang dời về Phanri ở Bal Canar, thôn Tịnh Mỹ).

- Theo Wikipedia bách khoa toàn thư mở, thì Po Klaong Halau có tên Hán Việt là Bà Khắc-lượng Khất-lưu (1579 - 1603).

- Theo gia phả vua Islam Champa tại Kelantan (Malaysia), thì Po Klaong Halau có tên Po Klau Halu (1570 - 1577) là vị vua Islam kế nhiệm Po At (1553 – 1579) là vị vua Islam.

Hình 1. Gia phả Po Klau Halu tại Kelantan là vị vua Islam

- Theo ông ThuanTai Panrang, người Chăm Ahier ở Phan Rang cho rằng:

Po Klong Halau lên ngôi vua năm 1579, lịch Chăm là năm Tapay Jim luic kế nghiệp Po At. Ngài đóng đô ở Panrang, lúc đó biên giới Đại Việt - Champa là đèo Cù Mông.

Ngài là người ngoại tộc được triều đình tôn làm vua khi Po At băng hà. Po At là Chăm Bani còn Po Klong Halau là người Chăm Balamon.

Po Klong Halau mất năm 1603 (Tapay Jim luic), trị vì được 24 năm.

Người con lên ngôi là Po Sunit trị vì được 10 năm đến năm 1613 (Kubaw Hak) thì người em kế nghiệp là Po Jai Paran. Po Jai Paran trị vì được 5 năm đến năm 1618 (Asaih Waw) thì người con kế nghiệp là Po Aih Khang. Po Aih Khang trị vì được 4 năm đến năm 1622 (Asau Jim) thì Po Mah Taha được triều đình tôn làm vua.

Po Mah Taha là người Chăm ngoại tộc với Po Klong Halau, ngài là người Chăm Bani là cha vợ của vua Po Rome.