AWAL: Là tín đồ Chăm Bani đã theo Asulam từ trước, từ thế kỷ thứ 9 cho đến thế kỷ 17 (triều đại Po Rome) nhưng vẫn tiếp nhận văn hóa bản địa Champa. Thuật ngữ Awal (gốc từ Ả Rập) có nghĩa là “đầu tiên, trước” để ám chỉ cho những tín đồ Chăm Bani đã theo Asulam từ nhiều triều đại trước cho đến triều đại vua Po Rome (1627-1651) và chỉ chấp nhận Po Allah Thượng đế, là Đấng Tối cao và Duy nhất. Vậy, từ AWAL chỉ xuất hiện từ thế kỷ 17, và Awal vẫn mang nghĩa chính là Asulam. AHIER: Là người Chăm theo Ấn giáo thường gọi là Balamon, nhưng tiếp nhận nhiều nghi lễ mang yếu tố bản địa Champa. Thuật ngữ Ahier (gốc từ Ả Rập) có nghĩa là “muộn, sau” để ám chỉ cho người Chăm Balamon chấp nhận thờ thêm Po ALLAH sau khi thời  vua Po Rome hóa giải. Po ALLAH xuất hiện trong cộng đồng Chăm Balamon không phải là Thượng đế Duy nhất mà là Ðấng Tối Cao đứng đầu trong danh sách các thần linh quan trọng khác của người Chăm Balamon ở Panduranga như Brahman, Vishnu, Shiva.

Lương Tri làng Chăm duy nhất huyện miền núi Ninh Sơn, Ninh Thuận, có dân số có 823 hộ dân với 3.534 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc Chăm theo đạo Hồi giáo (AWAL). Trong những năm qua, làng Chăm Lương tri nằm trong chương trình mục tiêu Quốc gia về nông thôn mới, đã được sự quan tâm đầu tư của chính quyền Việt Nam về cơ sở hạ tầng khang trang thay đổi diện mạo bộ mặt nông thôn.

Ngày 17/03/2023, Ông Phạm Văn Hậu Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy Ninh Thuận viếng thăm và chúc mừng lễ Ramadan (Ramawan) 2023. Ông Phạm Văn Hậu thay mặt HĐND, UBND, UBMTVN tỉnh, ân cần thăm hỏi chức sắc, chức việc trong Ban Thường trực Hội đồng Sư cả Hồi giáo Bani tỉnh và thông báo khái quát những thành tựu nổi bật của tỉnh trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh trong năm 2022 và những chủ trương, định hướng lớn của tỉnh trong năm 2023; ông ghi nhận, đánh giá cao những đóng góp tích cực của các vị chức sắc và tín đồ Bani, đặc biệt tổ chức Hội đồng Sư cả Hồi giáo Bani tỉnh đã gắn bó, đồng hành, góp phần tạo nên những thành quả chung của tỉnh nhà.

Hồi giáo (tiếng Ả Rập: Islam), mang nghĩa “vâng mệnh, quy phục Thượng Đế”, là một tôn giáo Độc Thần do Muhammad sáng lập, nhưng đức tin của Islam thì bắt nguồn từ trước khi Allah tạo ra Adam. “Hồi” ở đây có nghĩa là “Hồi lại”, “Hoàn lại”, “Về lại nguyên thủy”, ngược lại dòng thời gian từ thời Muhamamad đến thời kỳ nguyên thủy ban đầu, nghĩa là từ Rasul cuối cùng Muhammad ngược lại đến nabi Jesus, kế tiếp là nabi Musa, kế tiếp là nabi Ibraham, rồi đến thời kỳ nguyên thủy là nabi Adam. Hồi ở đây nghĩa là hồi lại trạng thái ban đầu và thực hiện đúng đắn cho một tôn giáo độc thần mà Allah đã chỉ định. "Subhanahu Wa Ta'ala" có nghĩa: “Vinh Quang Thượng Đế, Đấng Quyền Lực Tối cao”. Đồng thời tín đồ Hồi giáo phải hoàn thiện theo lời dạy của Thiên kinh Koran và cố gắng giữ Ngũ trụ.

Mặc dù cộng đồng người Chăm rất bức xúc, nhưng đa số không ai muốn lên tiếng chống đối hay phản ảnh mà chỉ chờ cơ quan chức năng giải quyết. Rõ, chưa thấy có một nghị quyết nào trả lời thắc mắc cho cộng đồng người Chăm từ phía tỉnh Ủy. Đùng đùng lôi nhau họp đối chấp, tuyên truyền. Đảng lãnh đạo soi đường dẫn lối cho dân mà cán bộ thiếu trách nhiệm. Một gia đình có ba thế hệ sống chung trong một mái nhà thì sẽ không bao giờ sống nổi. Huống chi cùng một thẻ căn cước thể hiện quyền công dân mà có đến hai tôn giáo. Bây giờ các cơ quan chức năng đang làm nhiệm vụ, tư tưởng cho người dân hai tỉnh Ninh Thuận Bình Thuận, việc này ảnh hưởng quyền công dân tầng tầng lớp lớp đến cộng đồng người chăm. Đảng là cuộc sống của dân, mãi mãi đi vào lòng người từ thuở thơ ấu, mà có động thái xem nhẹ quyền công dân của cộng đồng Chăm. Vậy có đáng để dân tôn trọng không? việc cốt lõi của đồng bào dân tộc Chăm quan tâm thì từ chối trốn tránh trách nhiệm giải quyết.

Lương Tri là một làng Chăm duy nhất của huyện Ninh sơn, có 100% tín đồ Bani Awal (Hồi giáo). Trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, làng Chăm Lương tri đã được thay đổi diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc về mọi mặt. Trong thời gian gần đây, phong trào đòi tôn giáo Bani do nhóm dân tộc cực đoan khởi xướng dưới sự cầm đầu của Pts. Thành Phần  gây xáo trộn an ninh trật tự các làng Chăm Bani trong tỉnh. Xác định được tầm quan trọng liên quan đề tài tôn giáo là vấn đề nhạy cảm phức tạp, các thế lực phản động cực đoan luôn lợi dụng quyền tự do tôn giáo để chống phá chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước. Ông Thành Ngọc Tỏi Bí thư Chi bộ, Đảng bộ thôn Lương Tri cho biết, với vai trò là lãnh đạo địa phương ông chỉ đạo các ban ngành đoàn thể thôn nhà luôn nêu cao tinh thần cảnh giác mọi âm mưu của các thế lực thù địch kích động đả phá tổ chức tôn giáo nhằm chia rẽ, phá hoại đoàn kết tôn giáo và khối đại đoàn kết toàn dân tộc" . Ông cho biết thêm, chính quyền và tín đồ Chăm Bani ở Lương Tri luôn nhất quán bảo vệ tên gọi tôn giáo "Hồi giáo Bani" là tên gọi đúng nhất được tồn tại qua các giai đoạn lịch sử , nay được các nhà khoa học và Chính phủ Việt Nam chính thức công nhận.

Thời thế tạo anh hùng, chờ khi về hưu, ông Thành Phần thực hiện dự án từ Ấn Độ, nhằm đưa Chăm quay trở lại tiếp nhận nền văn minh Ấn Độ, và mục tiêu chính của Thành Phần phải loại bỏ “Hồi giáo” trong tôn giáo Chăm. Từ đó Thành Phần Hám tiền, Hám Danh, Hám lợi,… sẵn sàng bán tổ tiên, bán đạo giáo Chăm, tuyên truyền phụ nữ Chăm tham gia chống Chính phủ VN, tuyên bố Chính phủ VN xóa tôn giáo Bani của người Chăm ra khỏi Danh mục tôn giáo của Ban Tôn giáo Chính phủ (Trong khi người Chăm không có tôn giáo, và Chưa tồn tại tôn giáo Bani trong Danh sách tôn giáo VN).

Theo nguồn tin từ Tuấn Tú cho biết, sau khi cả sư Châu Minh Hương nhận giấy mời tham gia phiên họp của Hội đồng Sư cả Hồi giáo Bani tỉnh vào ngày 12/03/2023. Kiều Ngọc Sơn liền đến tư gia cả sư Châu Minh Hương ngăn cản không cho cả sư tham gia phiên họp với mọi lý do và sau đó Kiều Ngọc Sơn tuyên bố, Ban Bổn đạo Thánh đường Hồi giáo Bani Tuấn Tú có đơn xin rút ra khỏi tổ chức tôn giáo do nhà nước quản lý và cả sư Châu Minh Hương đã được tôn giáo Bani suy tôn làm chủ tịch Hội đồng liên Chùa Bani Ninh Thuận, nên cả sư tham gia phiên họp của Hội đồng Sư cả không còn ý nghĩa nữa.

Tổ chức tôn giáo Hội đồng Sư cả Hồi giáo Bani được thành lập tại Ninh Thuận (2005) và Bình Thuận (2012) theo pháp lệnh tín ngưỡng tôn giáo có hiệu lực năm 2004 và được công nhận theo Quyết định 4106/ QĐ- UBND ngày 1/10/2007 của UBND tỉnh Ninh Thuận và Quyết định 2161/QĐ-UBND ngày 1/10/2007 của UBND tỉnh Ninh Thuận. Hai tổ chức tôn giáo này hình thành trải qua hơn 15 năm tồn tại, hoạt động "tốt đời đẹp đạo" hợp lòng dân và làm cầu nối cho tín đồ Chăm Bani (Chăm theo đạo) thực hiện các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam.

Putra Podam (Văn Ngọc Sáng) là đứa con Phan Hòa, người Chăm theo Bani (Nghĩa là Chăm theo đạo, Chăm có đạo,... chứ không phải Chăm theo đạo Bani). Đạo của Putra Podam là AWAL (Hồi giáo), BANI AWAL (đạo Awal), Agama Awal (đạo Awal), Hồi giáo Bani (đạo Hồi giáo), Tôi sinh ra và trưởng thành từ những tình yêu thương của con người ôn hòa nơi đây từ những dòng văn hóa, ngôn ngữ, tiếng nói và dòng nước ngọt của Mamih đã tạo ra những nét đặc thù cho tôi và cho người dân nơi đây. Phan Hòa nói riêng và Bình Thuận nói chung, những con người xứ Bhum Parik (Phan Rí) sống rất chân thật, hiền hòa và yêu chuộng hòa bình.